MCB là gì?
MCB (Miniature Circuit Breaker) là một loại công tắc điện hoạt động tự động. Nó là một bộ ngắt mạch thu nhỏ nhằm ngăn ngừa hư hỏng cho mạch điện do dòng điện vượt qua mức. MCB được thiết kế để thực hiện ngắt mạch trong quá trình quá tải hoặc ngắn mạch để bảo vệ các sự cố điện và hỏng hóc thiết bị.
MCB được sử dụng như rộng rãi như là một thành phần cách ly trong gia đình, thương mại hay là công nghiệp.

MCB của hãng Schneider

Làm thế nào để một MCB hoạt động?
MCB được kích hoạt bởi sự quá dòng - định mức dòng điện vượt quá mức dòng điện an toàn chỉ định và sử dụng một cơ chế cơ học tương đối mạnh mẽ được thiết kế để giảm thiểu sự cố và cảnh báo sai.
Khi dòng điện vượt quá định mức làm cho thanh lưỡng kim trong MCB bị nóng lên dẫn đến uốn cong và xê dịch. Điều này làm thay đổi trạng thái một công tắc di chuyển các điểm tiếp xúc điện ra xa nhau để hạn chế hồ quang (phóng điện). Hồ quang được phân chia và làm mát bởi một dải kim loại cách nhiệt gọi là buồng hồ quang. Các tiếp điểm sẽ được đóng lại sau khi lỗi đã được khắc phục và các MCB được đặc lại.
MCB được thiết kế để bảo vệ chống quá tải và ngắn mạch. Chúng được phát hiện theo cách khác nhau bằng cách sử dụng các quy cách quy trình riêng biệt. Bảo vệ quá tải được cung cấp bởi thanh lưỡng kim sử dụng sự biến đổi nhiệt, trong khi bảo vệ đoản mạch thì sử dụng cuộn dây thông qua hoạt động điện tử.
Nếu mức phóng điện quá cao, MCB sẽ hoạt động rất nhanh, trong vòng một phần mười giây. Khi quá dòng gần với giới hạn an toàn MCB sẽ phản hồi chậm hơn.

Cấu tạo của MCB

Các loại MCB khác nhau
Có rất nhiều loại MCB khác nhau: loại A, B, C, D, K và Z. Tuy nhiên, có 3 loại MCB chính là loại B, C và D. Mỗi loại được thiết kế để đáp ứng các mức cường độ dòng điện biến động khác nhau. Các biến đổi này thường được gọi là đường cong chọn lọc hoặc cũng có thể gọi là điểm quá dòng.
MCBs loại B: Được thiết kế để thực hiện ngắt mạch nếu dòng điện đi qua tăng từ ba đến năm lần so với mức tối đa được khuyến nghị. Đây là loại MCB nhạy cảm nhất, sử dụng cho các ứng dụng trong nhà và các ứng dụng thương mại có điện áp thấp.

MCB loại B

MCBs loại C: Được sử dụng cho các loại thiết bị điện lớn hơn, nơi có khả năng tăng đột biến của dòng điện cao hơn, thường ở trong môi trường thương mại và công nghiệp. Chúng được thiết kế để thực hiện ngắt với dòng điện tăng từ năm đến mười lần so với định mức tối đa. Ví dụ như động cơ điện loại nhỏ hay bóng đèn huỳnh quang.

MCB loại C

MCBs loại D: Đây là loại kém nhạy cảm nhất, chỉ ngắt khi dòng điện vượt quá định mức từ mười tới hai mươi lần. MCB loại D được thiết kế cho các thiết bị thương mại và công nghiệp loại nặng có công suất lớn. Ví dụ như thiết bị hàn, động cơ loại lớn, máy X-quang.

MCB loại D

Làm thế nào để chọn đúng MCB
Loại MCB mà ta cần sẽ tuỳ thuộc vào loại thiết bị hoặc cách ta lắp đặt. Khi mua MCB, ta cần so sánh các yếu tố:

Đặc điểm ngắt.
Khả năng ngắt - dòng điện tối đa mà MCB có thể ngắt mà không bị phá huỷ hay giải phóng hò quang. Điều này phải phù hợp với cường độ có thể xảy ra với những dòng điện xung quanh nơi lắp đặt.
Số lượng cực và công tắc có thể điều khiển trong MCB. Các tuỳ cực bao gồm có đơn, đôi, ba và trung tính, bốn. Ba cực và ba cực có trung tính khá phổ biến, chúng có thể ngắt đồng thời ba mạch nếu xảy ra sự cố trên bất kỳ mạch nào.

Lựa chọn MCB theo định mức dòng điện (A): có nhiều mức dòng điện như 6A, 10A, 16A, 20A, 25A, ...
Lựa chọn MCB theo công suất đột phá như 4.5kA, 5kA, 6kA.